بهسازی کیفیت کالبدی و فضایی آرامستان ها با تکیه بر اصول و معیارهای منظرسازی. نمونه موردی: توسعه بهشت زهرا

در این رساله کوشش می‏شود به بررسی گورستان‏ها به عنوان فضاهایی با جایگاه ویژه در سازمان هویتی شهرها و خاطره جمعی شهروندان پرداخته شود و جایگاه این عناصر مهم در باورهای اعتقادی و فرهنگی آدمیان در کنار نقش آن‏ها در ساختار شهرهای ایرانی- اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. سپس نقش گورستان‏ها چون مجموعه‏ای چند عملکردی که دارای کارکردهای فرهنگی، آئینی، مذهبی و گردشگری هستند، در قالب یک جزء مهم از عناصر تشکیل دهنده شهرها از گذشته تا اکنون مورد مطالعه قرار گیرد. بعد از تبیین جایگاه گورستان‏ها در نظام اجتماعی زندگی انسان‏ها و ساختار شهرها، هدف اصلی، جستجوی راهکارهایی بوده است برای رفع مشکلات عدیده این فضاها به لحاظ کالبدی و فضایی. بدین سبب به بررسی مبحث آسیب‏شناسی کالبدی و فضایی وضع کنونی بهشت زهرا(س) و ساماندهی آن پرداخته شده است و مسائلی همچون هدف‏گذاری و رویکرد طرح ساماندهی و همچنین چشم‏انداز آتی آن مورد بررسی قرار گرفته است. در این رساله به بررسی مفاهیم هویت‏بخش برای بازگرداندن گورستان‏ها به حیات پویای شهری نیز پرداخته شده است و مفاهیمی همچون باغ ایرانی به عنوان کهن الگوی ماندگار در قالب باغ‏مزارها مورد بررسی قرار گرفته است تا بتوان با بکارگیری این مفاهیم و احکام شرعی و حقوقی و دانش طراحی منظر کمک به منظرآرایی و ساماندهی آرامستان بهشت زهرا(س) شود. در ادامه به بررسی تجارب صورت گرفته در زمینه ساماندهی و یا طراحی گورستان‏ها در داخل و خارج از کشور پرداخته شده است و در انتها به عنوان یک نمونه موردی طرح ساماندهی و بهسازی بخشی از آرامستان بهشت زهرا(س) تهران مورد شناخت قرار گرفته و برای آن راهکارهایی در زمینه ساماندهی پیشنهاد گردیده است. آنچه در باب آن سخن گفته شد، در قالب 5 فصل به قرار زیر تبیین گردیده است: • فصل 1: طرح موضوع • فصل 2: ادبیات موضوع • فصل 3: بررسی مصادیق • فصل 4: شناخت بستر (آرامستان بهشت زهرا) • فصل 5: ارائه طرح